حجتالاسلام و المسلمین حمید ملکی؛ قائم مقام حوزههای علمیه به مناسبت ۲۷ آذرماه؛ سالروز وحدت حوزه و دانشگاه در پاسخ به این پرسش که یکی دو سال قبل دبیرخانه وحدت حوزه و دانشگاه در تفاهمی بین جهاد دانشگاهی قم و مرکز مدیریت حوزه علمیه تاسیس شد آیا فعالیت دبیرخانه ادامه دارد و موفق بوده است؟ گفت: حضرت آیتالله اعرافی، تفاهمنامههای زیادی با مراکز علمی و آموزشی منعقد کرده است که فعالترین و موفقترین آن دفتر همکاریهای حوزه و آموزش و پرورش است؛ نسبت به تفاهمنامههای دیگر اطلاع دقیقی ندارم و البته در برخی موارد هم متاسفانه اتفاق خاصی نیفتاده است.
وی افزود: البته در یکی دو سال اخیر مرکز ارتباطات حوزه با نظام تاسیس شده است و به صورت جدی به دنبال بررسی و فعالکردن تفاهمنامههای مختلف است و از جمله هم بحث دبیرخانه مشترک حوزه و جهاد دانشگاهی که مشمول این موضوع است.
ملکی بیان کرد: این دفتر براساس اولویتها در حال پیگیری این تفاهمات هستند و تا جایی که مطلع هستم در مورد حوزه و دانشگاه هم فعالانه وارد کار شدهاند و نتایج آن طی ماههای آینده آشکار خواهد شد.
قائم مقام حوزه در پاسخ به این سؤال که چه اتفاقی باید رخ دهد تا بگوییم وحدت حوزه و دانشگاه محقق شده است و اگر عادلانه قضاوت کنیم چه مقداری به این مسئله نزدیک شدهایم؟ افزود: پیشینه این قصه خیلی مهم است و وقتی حضرت امام وحدت حوزه و دانشگاه را مطرح کردند در زمانی بود که حوزه و دانشگاه رویکرد تقابلی فکری و اندیشگی با هم داشتند و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اینها دو بال برای پیشبرد انقلاب اسلامی شدند.
استاد حوزه علمیه اظهار کرد: دانشگاهها علوم تجربی و صنعتی و ... را پیش بردند و حوزه هم پیشران فکری و انگیزشی برای نیروهای انقلابی بود و افتخارات زیادی هم در حوزه و دانشگاه رخ داد و دشمنان هم برنتافت تا ایران به رشد صنعتی و علمی برسد لذا دانشمندان هستهای و فرماندهان نظامی ما را در طول سالهای مختلف به خصوص در جنگ ۱۲ روزه شهید کردند.
وی اضافه کرد: خروجیهای دانشگاه عمدتا برای تقویت نظام اسلامی ایستادگی کردند و البته تعدادی هم به خارج از کشور رفتند ولی عمده نیروهای انقلابی ماندند و سختیها را به خاطر ایران و اسلام تحمل کردند و همچنان هم در حال خدمت هستند؛ حوزه باید شبهات فقهی و اعتقادی و نظامات را پاسخ اجمالی و تفصیلی میداد که در این عرصهها به نظر بنده خوب پیش رفته است.
قائم مقام حوزه علمیه، تصریح کرد: نیروهای دانشگاهی و حوزوی در علوم انسانی با هم پیوند خوردند و مسئلهشناسی از سوی دانشگاه و بعد فقهی و دینی هم توسط حوزه مورد بحث قرار گرفت و امروز مباحث مشترک زیادی بین حوزه و دانشگاه داریم.
فعالیت مشترک حوزه و دانشگاه در زمینه رمزارز
وی اضافه کرد: اکنون سالهاست اتحاد بین استادان سطح بالای دانشگاه و حوزه رخ داده است از جمله در مسئله رمزارزها که چندین درس خارج فقه در حوزه برای همین موضوع دایر شده است و موضوعشناسی آن هم توسط کارشناسانی از دانشگاه برای حوزه انجام میشود.
ملکی با بیان اینکه بیش از ۱۰۰ کتاب اجتهادی در عرصه علوم انسانی و اسلامی داریم، گفت: حوزههای علمیه در قدیم دسترسی به موضوعات جزئی در علوم الهی نداشتن د ولی الان نزدیک ۴۰۰ رشته و گرایش در الهیات و علوم انسانی اسلامی و علوم اسلامی از جمله سبک زندگی واقتصاد و روانشناسی و ... داریم؛ خیلی از استادان دانشگاه از خروجی حوزه و برعکس استادان حوزه از خروجی دانشگاهها استفاده میکنند.
وی افزود: قبل از انقلاب و حتی اوایل انقلاب در دانشگاهها نهایتا الهیات، فقه و حقوق را در دانشگاه داشتیم ولی امروز بیش از ۶۰ رشته حوزوی در دانشگاه در مقاطع ارشد و دکتری تدریس میشود و وحدت در رشته ایجاد شده است و خروجی آن دانشگاههایی چون دانشگاه امام صادق(ع) و مؤسسه حضرت امام خمینی(ره) است که ترکیبی از علوم انسانی و اسلامی است.
وحدتِ موفق ولی فاصلهدار با وضع مطلوب
وی تأکید کرد: معتقدم در وحدت حوزه و دانشگاه موفق بودهایم گرچه باید قدمهای بسیار بیشتری برداشته شود و باورهای عمیقتری به این مسائل شکل بگیرد.
قائم مقام حوزه علمیه در پاسخ به این پرسش که بدنه حوزه و دانشگاه چندان با گفتمان وحدت بین حوزه و دانشگاه مانوس نیستند و شاید برای آنان موضوعیت ندارد یعنی بحث وحدت حوزه و دانشگاه دچار رخوت است، چقدر این تحلیل درست است؟ گفت: فی الجمله قبول دارم که دانشجویان اطلاع چندانی از تحولات علمی در حوزه ندارند؛ مثلا اولین نرمافزارهای علوم انسانی و اسلامی را حوزه تولید کرده است و اخیرا وزیر علوم هم اشاره کردند که دیجیتالسازی علوم در حوزه پیشروتر و موفقتر از دانشگاه بوده است.
وی تأکید کرد: مؤسسه نور با فرمان رهبر انقلاب تاسیس شد و بسیاری از آثار دینی را دیجیتالسازی کردند ولی دانشجویان چندان با این پیشرفتها اشنا نیستند.
ملکی افزود: البته این تعامل علمی وجود دارد؛ بسیاری از استادان دانشگاه در رشتههای علوم انسانی و اسلامی از آثار دیجیتالی مرکز نور بهره میبرند همچنین در بحث تبادل استاد هم کارهای زیادی شده است و خیلی از استادان حوزه وارد بدنه دانشگاه در رشتههای مرتبط شدهاند و افراد موفقی هم بودهاند و تحصیلات دانشگاهی را هم در کنار حوزه دنبال کردهاند.
وحدت یک شبه رخ نمیدهد
ملکی بیان کرد: برعکس ما دانشجویانی داریم که وارد حوزه شدهاند و یا طلابی که در کنار درس حوزه رشتههای دانشگاهی را هم دارند ولی آمار و ارقام آن بیان نمیشود و یا اطلاعرسانی ما ضعیف است؛ البته وحدت حوزه و دانشگاه یک شبه رخ نمیدهد و باید رفت و آمد و تبادل علمی وجود داشته باشد تا آثار آن بیش از پیش مشهود شود.
قائم مقام حوزههای علمیه تأکید کرد: بنده اتفاقات رخ داده در مورد وحدت حوزه و دانشگاه را بسیار موفق میدانم ولی با وضع مطلوب فاصله بسیار زیادی داریم و هر دو نهاد باید دست به دست هم بدهند و ماموریت خود را انجام دهند و کشور را به سمت قله ببرند.
وی با اشاره به موانع وحدت، گفت: به نظر بنده موانع نظری و گفتمانی جدی در این مسیر وجود ندارد و بیشتر موانع اطلاعرسانی و داشتن کارویژههای خاص در این زمینه است و اینکه به صورت سیستمی این کارها پیش برود. اگر حرکتی که اخیرا شروع شده است خوب پیش برود در آینده نزدیک شاهد وحدت عملی بیشتری خواهیم بود.
نظر شما